Schone ruimtes
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Schone ruimtes, ook wel cleanrooms genoemd, zijn speciaal ontworpen omgevingen waarin de concentratie van luchtgedragen deeltjes tot een minimum wordt beperkt om contaminatie van gevoelige processen of producten te voorkomen.
Omschrijving
In schone ruimtes worden factoren zoals temperatuur, vochtigheid en druk strikt gecontroleerd. Deze ruimtes zijn essentieel in diverse industrieën waar hygiëne en zuiverheid cruciaal zijn, zoals de farmacie, micro-elektronica, biotechnologie en voedselverwerking. De constructie en inrichting van een cleanroom vereisen specialistische kennis om te voldoen aan strenge internationale normen, zoals de ISO 14644-reeks, die verschillende klassen van luchtzuiverheid definieert. Een goed ontwerp balanceert functionaliteit, optimale ruimtebenutting en een geschikte werkomgeving. De gebruikte materialen voor wanden, vloeren en plafonds moeten glad en eenvoudig te reinigen zijn om de opbouw van deeltjes te voorkomen. De toegang tot cleanrooms met hoge zuiverheidseisen verloopt vaak via aparte zones met oplopende classificaties.
Toepassingsgebieden
Schone ruimtes vinden toepassing in diverse sectoren. Voorbeelden hiervan zijn de productie en verpakking van medicijnen, laboratoria, ziekenhuizen (zoals operatiekamers), de productie van elektronica, de halfgeleiderindustrie, ruimtevaart, en de voedselindustrie. De vereiste zuiverheidsklasse van een cleanroom hangt af van de specifieke toepassing en de geldende normen binnen die sector.
Bouwkundige aspecten
Bij de bouw van schone ruimtes is bijzondere aandacht vereist voor de constructie en afwerking van vloeren, wanden en plafonds. Deze oppervlakken moeten glad, naadloos en niet-waterdoorlatend zijn, en eenvoudig te reinigen en desinfecteren. Ook de overgang tussen vloer en wand wordt vaak voorzien van een gladde, holle plint om goede reiniging te vergemakkelijken. Leidingen en kabels worden bij voorkeur weggewerkt in de muur of in gesloten kokers om vuilophoping en aantasting door micro-organismen te voorkomen. Ventilatieroosters en filters moeten eenvoudig toegankelijk zijn voor schoonmaak en vervanging. Er wordt gebruik gemaakt van geavanceerde ventilatiesystemen met onder meer HEPA-filters om de luchtkwaliteit te waarborgen en luchtstromen te beheersen, zoals met overdruk om te voorkomen dat vuile lucht binnendringt.
Vergelijkbare termen
Steriele ruimtes
Gebruikte bronnen: